RI&E en arbobeleid in sociaal werk: wat is het en hoe stel ik het op?
Je wilt dat jouw medewerkers in sociaal werk gezond en veilig kunnen werken. Arbobeleid helpt je hierbij. Bij het opstellen hiervan sta je stil bij de bestaande risico's in jouw organisatie. En zorg je voor maatregelen om deze risico's te beperken. Het is wettelijk verplicht om arbobeleid te hebben. In 2023 en 2024 gaat de Nederlandse Arbeidsinspectie in sociaal werk extra controleren op de RI&E, het plan van aanpak en het basiscontract. Maar, wat is arbobeleid precies? En hoe stel je het op?
Wat is arbobeleid?
In het arbobeleid staat wat een organisatie doet rond arbeidsomstandigheden, zoals lichamelijke belasting of werkdruk. Je brengt de gezondheidsrisico's in beeld en zorgt voor maatregelen om deze aan te pakken. Het beleid draagt bij aan de gezondheid en veiligheid van medewerkers, en heeft een positief effect op bijvoorbeeld inzetbaarheid. Het arbobeleid is en blijft altijd in ontwikkeling en moet je dus regelmatig evalueren en aanscherpen. Arbobeleid maak je op basis van de volgende stappen.
Stap 1: risico-inventarisatie en -evaluatie (RI&E) en plan van aanpak
Inventariseer welke risico's er zijn op het gebied van gezondheid en veiligheid in jouw organisatie. En denk goed na over welke maatregelen je gaat nemen om deze risico's te beperken. Dit is de basis voor je een plan van aanpak. Benieuwd welke aanpakken en oplossingen effectief zijn? Kijk dan eens in de Arbocatalogus Sociaal Werk.
Op de website van Steunpunt RI&E vind je een routeplanner. Deze helpt je te bepalen welk hulpmiddel voor het maken van een RI&E bij jouw organisatie past. Zoals de RI&E tool.
Stap 2: basiscontract met een arbodienst of bedrijfsarts
Sluit een overeenkomst met een arbodienst of bedrijfsarts. Dit is verplicht. De bedrijfsarts of arbodienst speelt een rol bij verzuimpreventie en begeleidt medewerkers bij verzuim.
Stap 3: preventiemedewerker en bhv'er
Stel binnen je organisatie een preventiemedewerker aan. Deze helpt bij het opstellen en evalueren van het beleid en zorgt voor de naleving ervan. Voor organisaties die minder dan 25 medewerkers hebben, mag dit ook de werkgever zijn. Zo kunnen jouw medewerkers gezond en veilig blijven werken. Daarnaast moet je zorgen voor een bedrijfshulpverlener. Een bhv’er is opgeleid om mensen in veiligheid te brengen in geval van nood.
Stap 4: verplichting richting medewerkers
Zorg dat je op arbogebied voldoet aan de verplichtingen die je hebt richting je medewerkers. Geef medewerkers instructies over gezond en veilig werken. Geef ook toegang tot de bedrijfsarts of een arbodeskundige. Bied daarnaast jouw medewerkers een periodiek arbeidsgezondheidskundig onderzoek (PAGO) aan.
Doe het samen
Medewerkers in sociaal werk hebben het recht om mee te denken. In de vorm van instemmingsrecht via de ondernemingsraad (OR) of de personeelsvertegenwoordiging (PVT). Ze mogen meedenken over de RI&E en arbodienstverlening en meestemmen over de aanstelling van de preventiemedewerker. Door medewerkers te betrekken, creëer je bovendien draagvlak voor het beleid. Dat draagt bij een gezonde organisatie!
Controle van de Arbeidsinspectie
Een goed arbobeleid is belangrijk om risico's te beperken en de gezondheid en veiligheid van medewerkers te verhogen. De Nederlandse Arbeidsinspectie controleert een aantal documenten, zoals de RI&E met het plan van aanpak en het basiscontract. Is het niet in orde? Dan kan dat gevolgen hebben. Zo kan de inspectie een waarschuwing of boete geven, of het werk stilleggen. Lees meer over de inspectie.