"Vertrouw meer op het oplossend vermogen van je cliënt"

Verrast was ze, door de nominatie voor Sociaal Werker van het Jaar. Vier jaar zit Jetske Scholten nu in het vak als sociaal werker, daarvoor werkte ze in de gehandicaptenzorg. Een collega van Jetske bij Wijkracht had haar voorgedragen. Vanwege haar energie, elan, jeugdigheid en haar veelzijdige betrokkenheid bij verschillende aspecten van het vak. "Ik werk parttime en ook dan kun je een heel divers takenpakket hebben." Dat kan anderen ook enthousiast maken voor het beroep sociaal werker, was haar gedachte. "Een jongeling, geen geitenwollensokkentype, voor zover die nog bestaan in het vak."

Jetske werkt bij Wijkracht en is vooral actief in de regio Haaksbergen. Ze somt op waar ze allemaal bij betrokken is: Algemeen Maatschappelijk Werk, Welzijn op recept en ze zit in de raad van afgevaardigden van EerstelijnsZorg Haaksbergen. Daarnaast is ze intern kwaliteitsauditor.  

Oprechte interesse tonen

Jetske is een netwerker pur sang. "Natuurlijk kan ik drie dagen in mijn 'hufterproof' werkruimte bij het centraal loket mijn caseload afdraaien. Maar daar zijn de inwoners hier in Haaksbergen niet mee geholpen." Dus trekt ze er zoveel mogelijk op uit en legt overal contacten. "Het is zo belangrijk dat je de sociale kaart goed kent, dat je elkaar durft aan te spreken en dat je samen afspraken maakt over hoe je vraagstukken het beste aanpakt. En daarvoor is netwerken heel erg nodig."

Even afstemmen kan veel schelen. Bijvoorbeeld voorafgaand aan een breed casuïstiek overleg in het gezondheidscentrum over Welzijn op Recept met een praktijkondersteuner ggz of praktijkondersteuner ouderen. "Dat je samen afstemt wat de beste route is. Zoals bij een weduwnaar met hoofdpijnklachten die voortkomen uit eenzaamheid en het ontbreken van een zinvolle dagbesteding. Dat je dan samen snel afspraken maakt die voorkómen dat deze man eerst weer naar het loket van de gemeente moet en daar dan weer doorverwezen wordt."

De sfeer proeven

"Het klinkt afgezaagd, maar het is de verbinding waar ik als sociaal werker vooral voor sta. In relatie tot de cliënt, samenwerkingspartner en collega. De verbinding aangaan, oprechte interesse tonen en dus ook een stukje van jezelf laten zien." Jetske geeft een voorbeeld. "Ik probeer op werkafspraken met samenwerkingspartners altijd te vroeg te komen. Zodat ik alvast een beetje de sfeer kan proeven en mensen welkom kan heten. Of persoonlijk alvast een praatje kan maken, als ik ergens te gast ben. Dat ik mijn voelsprieten kan uitzetten, met wie heb ik hier te maken, wat is de dynamiek, hoe komt iedereen binnen? Dan begin je al met verbinden. Als je dat vaker doet, komt dat de samenwerking ten goede."

Meedoen voor iedereen

Meedoen is voor Jetske een urgent thema. "Daar draait het vooral om voor de inwoners voor wie wij ons werk doen. Dat mogelijk maken, daar zet ik me voor in. Alle mensen willen op hun manier meedoen in de samenleving en daarmee een gevoel van zingeving in het leven krijgen. En dat is niet altijd eenvoudig in deze maatschappij, waarin we behoorlijk individualistisch zijn ingesteld. Ik hoor wel eens: 'waar is toch die buurvrouw die even een praatje komt maken?'"

Jetske draagt haar steentje bij in Haaksbergen om dat meedoen voor de inwoners zoveel mogelijk te faciliteren: in de vorm van ontmoetingsgroepen voor bijvoorbeeld senioren, of mensen met autisme. "Het is niet altijd gemakkelijk voor inwoners om de stap te zetten om deel te nemen. Je moet wel zelf de stap zetten om erheen te gaan. En voor sommigen is die drempel hoger dan voor anderen."

Bijzonder is dat Jetske het prijzengeld van haar nominatie inzette om de voortzetting van een ontmoetingsgroep van vrouwen met autisme mogelijk te maken. Er is voor deze ontmoetingsgroep geen financiering. Vaak zijn er gemengde ontmoetingsgroepen, dus mannen en vrouwen met autisme, maar minder vaak speciaal voor vrouwen.

In de ontmoetingsgroep worden herkenbare thema's besproken die vrouwen met autisme kunnen tegenkomen. De ontmoetingsgroep bleek in de praktijk een succes. En er zijn door de bijeenkomsten vriendschappen ontstaan en daarmee ook gevoelens van eenzaamheid voorkomen. Jetske:: "Ze verdienen het om een extraatje te krijgen."
 

Ambassadeur van sociaal werk

Door haar nominatie als Sociaal Werker van het Jaar zet Jetske zich nu in als ambassadeur van sociaal werk. Hoe gaat ze dat vormgeven? "Allereerst is het fijn dat Sociaal Werk werkt! mij faciliteert om me als ambassadeur te kunnen manifesteren. Dat betekent dat ik op allerlei plekken als gastspreker het podium krijg om mijn verhaal uit te dragen. Bijvoorbeeld tijdens congressen, workshops en andere evenementen. 

Daarbij zal ik vooral uitdragen wat het belang van regionale samenwerking is en hoe je die in de praktijk vormgeeft. Dat heb ik ook tijdens mijn nominatie als Sociaal Werker van het Jaar al gedaan, het belang benadrukken van die samenwerking. Hoe werk je domeinoverstijgend, hoe vlieg je dat aan en hoe ziet die samenwerking er idealiter uit?"

Sociaal werkers mogen zich in de samenwerking best wat minder bescheiden opstellen dan ze vaak gewend zijn te doen, vindt Jetske. "Dat is spannend. Dat vind ik zelf ook nog wel eens, want ik draai pas vier jaar mee. Maar in wat we doen en wat we weten zijn we echt van toegevoegde waarde ten opzichte van andere professionals!" Dus laat je niet imponeren door vertegenwoordigers van beroepsgroepen van wie de status vaak hoger wordt ingeschat, is haar motto. "Dat zijn ook maar mensen."

Ondanks de vaak pittige problemen op allerlei levensgebieden waarmee cliënten te kampen hebben – en dus de professionals ook – houdt ze collega’s nog iets voor: "Neem jezelf niet te serieus. Daar bedoel ik mee dat je soms als sociaal werker ook achterover moet kunnen leunen omdat je kunt vertrouwen op het oplossend vermogen van je cliënt. We zijn vaak geneigd om het allemaal zelf te willen oplossen."