Vijf redenen om het tekort aan sociaal werkers aan te pakken

1 De noodzaak om te investeren in sociaal werk was nog nooit zo groot

In de samenleving zijn steeds meer zorgen over de maatschappelijke gevolgen van COVID-19. De coronapandemie heeft geleid tot huiselijk geweld, psychische problemen onder jongeren en eenzaamheid bij ouderen. De oorlog in Oekraïne zorgt voor een toestroom van vluchtelingen en een hoge inflatie, waardoor een grotere groep Nederlanders met schulden te maken heeft. Sociaal werkers zijn als geen ander in staat om al deze problemen aan te pakken en sociaalwerkorganisaties laten in de halfjaarlijkse quickscan zien dat de vraag naar sociaal werkers verder oploopt.

2 Sociaal werk rendeert

Uit een meta-analyse van businesscases blijkt dat sociaal werk rendeert. Fabian Dekker van onderzoeksbureau SEOR zegt: “Met onderzoek zijn de kosten en baten van sociaal werk landelijk in beeld gebracht. Gemiddeld liggen de baten 1,6 keer hoger dan de kosten.” Dat wil zeggen dat iedere euro die wordt geïnvesteerd in sociaal werk niet alleen een maatschappelijk rendement oplevert, maar dat je er ook 1,60 euro voor terugkrijgt. 

3 We gaan anders leven en zorgen

De Raad voor Volksgezondheid en Samenleving (RVS) signaleert dat door een stijgende zorgvraag door vergrijzing en toenemende personeelstekorten er een steeds zwaardere verantwoordelijkheid rust op iedereen die zorg verleent. Voor betaalde krachten, vrijwilligers en naasten is daarom een ingrijpende omslag in de organisatie van de zorg nodig. Dit vraagt om een andere verdeling van verantwoordelijkheden, waarbij het netwerk van mensen centraal staat. De sociaal werker speelt in deze omslag een doorslaggevende rol.

4 Het aantal openstaande vacatures voor sociaal werkers blijft structureel groeien 

Om een antwoord te geven op de toenemende sociale problemen in Nederland is de branche afgelopen jaar gegroeid. En de groei is er nog niet uit. Voor 2024 is de verwachting dat er 3.000 vacatures bij sociaalwerkorganisaties zijn. 

5 We hebben 40.000 zorgmedewerkers minder nodig als we investeren in preventie  

In de sector zorg en welzijn is nu al een tekort van 50.000 medewerkers. Dit tekort loopt de komende tien jaar op tot 140.000 medewerkers. Door vooral te investeren in preventie kan het personeelstekort tot 97.000 medewerkers teruggebracht worden. Kijken we naar 2050, dan loopt het personeelstekort alleen al in de ouderenzorg verder op tot 240.000 personen. Ook dreigt dan mogelijk een scenario dat zorg alleen beschikbaar is voor wie het zelf kan betalen. Het is nog niet te laat. Als we nu investeren in preventie en sociaal werk, kunnen we dit soort grote problemen in de toekomst voorkomen.