Mbo-stagiair sociaal werk is collega sociaal werker van de toekomst

Wat kenmerkt de ideale mbo-stagiair?

"Lef, motivatie, hoe hij* in het werk staat, dat hij zichzelf wil ontwikkelen. Maar dat is niet specifiek voor de mbo-stagiair. Bij Welzijnskwartier hebben we stagiairs die een mbo- of hbo-opleiding volgen of vanuit het voortgezet onderwijs een snuffelstage bij ons komen doen. De insteek is altijd dat we samen met de student kijken wat hij wil leren. Sommigen hebben daar al een duidelijk beeld bij, anderen moeten nog ontdekken waar en hoe ze zich willen ontwikkelen. 

Het begeleiden van stagiairs vraagt om maatwerk. Soms loopt er een student bij ons in het jongerenwerk mee, maar komt daar niet uit de verf. Dan kan hij kijken op een andere plek in de organisatie, en bijvoorbeeld ontdekken dat de functie van ouderenwerker of opbouwwerker veel beter bij hem past. Stagiairs begeleiden vraagt dus ook wat van de organisatie. Je moet creatief zijn en flexibel. En soms moet je ze er in het begin gewoon doorheen slepen. Mbo-stagiairs zijn vaak erg jong. Ze zijn als mens nog volop in ontwikkeling. Dat moet je meenemen in je begeleiding."

Is de jonge leeftijd van mbo-studenten geen nadeel?

"Wat mij betreft niet. Ze zijn nog kneedbaar en vaak heel gedreven en nieuwsgierig. Het voordeel is ook dat zij al vanaf het eerste leerjaar stagelopen en dus de nodige vlieguren maken. Als ze hun opleiding afronden, hebben ze al behoorlijk wat werkervaring. Bij Welzijnskwartier een voordeel, want veel van onze stagiairs worden uiteindelijk onze collega. 

Veelal komen ze ook uit de doelgroep van sociaal werk. Bij de uitvoering is dat een groot voordeel. Net als hun opleiding die vooral gericht is op de breedte van het sociaal werk in plaats van op individuele hulpverlening. Dat ze breed inzetbaar zijn, past goed bij het preventieve karakter van jongerenwerk. Dat is niet onbelangrijk, gezien de vele urgente thema’s die spelen. Daarnaast is er een tekort aan jongerenwerkers. Alleen daarom al moeten we mbo-stagiairs opleiden tot toekomstige collega’s in sociaal werk."

Wat vraagt de begeleiding van werkgevers?

"Realistische verwachtingen hebben, is een goed begin. Zoals gezegd; mbo-studenten zijn vaak nog erg jong. Ga nog eens terug naar je eigen jeugd. Hoe gedroeg je je, wist je wat je wilde worden, had je al een goed beroepsbeeld? En, niet iedere student hoeft een hoogvlieger te zijn op school. Kijk welke talenten een stagiair wel heeft en sluit daarbij aan. Ze zijn bij je in de organisatie om te leren. 

Vaak zijn mbo-studenten heel gedreven om aan de slag te gaan. De basis is dat je tijd en ruimte maakt voor goede begeleiding zodat je stagiairs kansen kunt bieden om zich te ontwikkelen. Zorg voor structuur, geef kaders en duidelijke taken, de veiligheid om fouten te mogen maken en deel de kennis die al in je organisatie aanwezig is. Mijn ervaring is dat je terugkrijgt wat je investeert."

Maar hebben werkgever en sociaal werkers wel die tijd voor begeleiding?

"We zullen wel tijd moeten maken, gezien de ontwikkelingen in de samenleving en de huidige arbeidsmarkt. Daarom is het goed om na te denken over hoe je er vorm aan geeft in je organisatie. Je hebt verschillende typen collega’s nodig. Mensen die ambtelijke taal kunnen doorgronden en projectplannen willen en kunnen schrijven. En mensen die de plannen in de uitvoering tot leven brengen. Een plan op zich is immers niets meer dan letters op papier. Mbo-stagiairs blijken steeds weer heel goed te zijn in die uitvoering.

Kortom, we hebben elkaar allemaal nodig. Diversiteit in teams draagt bij aan betere ondersteuning en hulp aan inwoners, en is een afspiegeling van de maatschappij. Ook wil ik benadrukken dat mbo-sociaal werkers een goede opleiding krijgen. Ze leren wat nodig is voor echt vakmanschap: methodisch werken, gesprekstechnieken, versterken van netwerken, ondersteunen bij participatie, signaleren, rapporteren, enzovoort. En juist omdat ze veel stagelopen hebben mbo-stagiairs het voordeel dat ze de praktijk al snel leren kennen en opgedane ervaring meenemen. Je zult als werkgever merken dat er pareltjes zijn die je graag voor je organisatie wilt behouden."

* Overal waar ‘hij' staat in dit artikel kan ook ‘zij’ of ‘die’ worden gelezen.