Icon Arrow Icon Arrow back Icon Quote Icon Close Icon Enlarge Icon Calendar Icon Currency Icon Clock Icon Location Icon List Icon Shield Icon Chevron Icon Attachment Icon Download star icon-hat icon-tools

Businesscase met 200% rendement: Schilderswijkmoeders openen deuren

In het Haagse welzijnswerk zijn de Schilderswijkmoeders een begrip. Het project werd in 2013 in het leven geroepen om wijkbewoners tijdig uit isolement te halen en door te verwijzen naar de juiste hulpinstanties. De gekozen aanpak bleek succesvol. En sinds er een doortimmerd rapport ligt dat aantoont dat het project ‘Schilderswijkmoeders’ zichzelf ruimschoots terugverdient, is er nog veel meer moois uit voortgekomen. “De maatschappelijke kosten-batenanalyse heeft voor ons veel deuren geopend.”

Schilderswijkmoeders

Projectleider Marie-Hélène Valk van buurtcentrum De Mussen stond als een van de initiatiefnemers aan de wieg van de Schilderswijkmoeders. “Het idee was om vrijwilligers – vrouwen – uit de wijk in te zetten als eerste contactpersoon”, vertelt ze. “We verwachtten dat zij wél achter voordeuren konden komen die voor reguliere hulpverleners gesloten bleven. Om zo in een vroeg stadium problemen te kunnen signaleren en door te verwijzen naar de juiste hulpinstanties voordat die problemen uit de hand lopen.” Zo geschiedde. Via het buurtcentrum werden vrouwen geworven die een basistraining kregen tot vertrouwenspersoon. “Ze leerden bijvoorbeeld hoe ze de juiste vragen stellen, maar ook hoe ze hun eigen grenzen bewaken en ‘outreachend’ kunnen zijn – want de mensen die we willen bereiken, leven vaak in een isolement. Die melden zich niet uit zichzelf aan.”

Goede registratie

Het bleek een gouden formule. De Schilderswijkmoeders vervullen in de praktijk precies de gewenste brugfunctie tussen de wijk en hulpverlening. Waarna de hulpverlening ondersteuning kan bieden voordat het te laat is. “Vanaf het begin hebben we heel nauwgezet geregistreerd wat we doen: wie de Schilderswijkmoeders helpen, wat hun achtergrond is, met wat voor vragen die mensen rondlopen en naar welke instantie ze worden doorverwezen. Maar ook wat dat oplevert en of ze daarmee bijvoorbeeld stijgen op de participatieladder. Omdat we zelf in beeld wilden krijgen wat ons werk opleverde en wat beter kon, maar ook omdat we aan de gemeente wilden bewijzen dat we het geld voor het project goed besteedden. Je moet in het welzijnswerk toch elk jaar opnieuw aanvragen indienen voor de financiering.”

Kassabon Schilderswijk Moeders

Veel ellende voorkomen

Een gelukkige bijkomstigheid was dat het Kennisplatform Integratie & Samenleving in het kader van eigen onderzoek aanbood om een uitgebreide kosten-batenanalyse uit te voeren. Marie-Hélène: “Daar zijn we tot op de dag van vandaag dankbaar voor. Zij hebben op basis van onze gegevens en heel veel gesprekken en berekeningen kunnen aantonen dat elke euro die van 2015 tot 2017 in de Schilderswijkmoeders is geïnvesteerd, tussen de € 1,10 en € 2,50 heeft opgeleverd. Mensen stromen in eerstelijnshulpverlening in plaats van tweedelijnshulpverlening in en zo wordt veel ellende voorkomen. We weten bijvoorbeeld dat mensen in de schuldhulpverlening vaak al zo diep in de problemen zitten, dat ze op straat komen te staan. En als na drie jaar de grootste ellende voorbij is, ben je als maatschappij al gauw € 100.000,- verder. Als je dat kunt vermijden door iemand op tijd aan een budgetcoach te koppelen, dan help je de maatschappij! Ondertussen zien we de Schilderswijkmoeders zelf ook klimmen op de participatieladder – en regelmatig zelfs uitstromen naar regulier werk. Het mes snijdt dus aan twee kanten. En ik durf wel te beweren dat het rendement sinds deze analyse alleen maar is toegenomen.”

Voorheen moesten we ons tegenover andere professionals bij bijvoorbeeld de gemeente of politie nog weleens bewijzen; nu zoeken zij vaak de samenwerking met ons op, omdat ze onze meerwaarde echt zijn gaan zien.
Marie-Hélène Valk Projectleider buurtcentrum De Mussen

Interessante inzichten

Het rapport heeft de Schilderswijkmoeders en De Mussen veel gebracht. “Met dit document onder de arm gaan er meer deuren open. Het bewijst dat onze informele aanpak werkt en dat geeft ons meer zelfvertrouwen. Voorheen moesten we ons tegenover andere professionals bij bijvoorbeeld de gemeente of politie nog weleens bewijzen; nu zoeken zij vaak de samenwerking met ons op, omdat ze onze meerwaarde echt zijn gaan zien. Wij schuiven graag aan.”

Ook dat heeft weer interessante inzichten opgeleverd: “We merkten dat als een Schilderswijkmoeder op verzoek van bijvoorbeeld de politie of Veilig Thuis op een gezin afgaat, ze wordt gezien als verlengstuk van die hulpinstantie. Dan werkt het dus niet! Het vertrouwen dat onze vrijwilligers zo zorgvuldig opbouwen, is cruciaal. Dat moet er eerst zijn. Daarom gaan we nu anders om met dergelijke verzoeken. Zo hebben we met het Centrum Jeugd & Gezin duo-coaching opgezet bij opvoedingsvraagstukken. De Schilderswijkmoeder legt het contact en meldt een gezin aan, waarna ze daar samen met een gezinscoach aan de slag gaat.”

Spin-off en resultaatafspraken

Een andere mooie spin-off is de samenwerking met de Helpdesk Geldzaken, die nu een dag per week in De Mussen beschikbaar is. Hier komen mensen dankzij de link met de Schilderswijkmoeders sneller naartoe. “Ook zitten we nu in een leernetwerk van de Haagse Hogeschool, waarin we meedenken over manieren om de drempel naar jeugdhulp te verlagen. En we kijken of we het project kunnen uitbreiden naar Moerwijk, een andere wijk in de stad.” En ‘last but not least’ heeft het rapport voor veel draagvlak in de gemeente gezorgd. “Het college en de wethouder geloven in ons project en hebben gezegd: ‘Jullie hoeven niet elk jaar door een hoepeltje te springen, we maken gewoon voor vier jaar resultaatafspraken.’ Fantastisch, ook omdat je op die manier echt iets kunt opbouwen. Of die afspraken blijven, hangt van het nieuwe college af. Maar wij hebben alvast ervaren dat als je kunt aantonen wat je waard bent, er veel ballen gaan rollen.”

Zichtbaar maken van Maatschappelijk Rendement

Onder de noemer Zichtbaar maken van maatschappelijk rendement biedt Sociaal Werk werkt! hulpmiddelen voor sociaalwerkorganisaties waarmee zij hun rendement kunnen laten zien en waarmee zij zich verder kunnen ontwikkelen in het denken over rendement in sociaal werk. Werkgevers- en werknemersorganisaties werken samen via Sociaal Werk werkt! aan een aantrekkelijke sector, een gezonde arbeidsmarkt en goede arbeidsvoorwaarden.

Relevante links

Suzanne Wartenbergh

Branchespecialist sociaal werk

Meer weten? Neem contact op!

Suzanne Wartenbergh, branchespecialist sociaal werk

Meer weten? Neem contact op!